: मंगलबार बिहानै उदाँउदो सूर्यलाई अर्घ्य अर्पण गरे लगतै यस वर्षको छठ पर्व सम्पन्न भएको छ । तराई-मधेशका क्षेत्रमा बिहानदेखि आकाशमा बादल ढाकेकोले घडीको समयको आधारमा अर्घ्य दिएका छन् । तराईका कतिपय क्षेत्रमा भने ब्रतालुले यसपटक सूर्यका दर्शन गर्न पाएका छैनन्।
उनीहरूले घडीको समय हेरेर सूर्य उदयको आँकलन गर्दै ब्रतालु जलाशयमा बनाएका घाट पुगेका थिए । जहाँ उनीहरुले अहिले केहीबेर अगाडि एकसाथ पूजा सामग्रीसहित भगवान सूर्य (षष्ठी) लाई अर्घ्य दिएका हुन् ।
चैत शुक्ल चतुर्थीदेखि सप्तमीसम्म चार दिनसम्म मनाइने चैते छठ पर्वको पहिलो दिन नुहाएर चोखो भई खाने विधिलाई ‘नहाय–खाय’ भन्ने गरिन्छ । खासगरी महिलाहरुले मनाउने यस छठ पर्वमा छठ पर्व प्रारम्भ भएसँगै चोखो चनाखो भएर सम्पूर्ण विधिहरू गर्नुपर्ने मान्यता रही आएको जनकपुर उप–महानगरपालिका १४ बस्ने सुनिता सिंह बताउँछिन् ।
भगवान् सूर्य देवको उपासना गरिने छठमा ब्रतालुले ब्रत सङ्कल्प गरेको भाकल अनुसारको केरा, उखु, भान्टा, दुध, माटोको हात्ती, ढकनी, चढाउने परम्परा रहेको छ । छठ पर्वको मुख्य दिन मानिने षष्टि तिथिका दिन एक बिहानै नुहाईधुवाई गरी निराहार ब्रत बसेका ब्रतालुले बेलुका अस्ताउँदो सूर्यलाई कम्मरसम्म छोप्ने जलाशयको पानीमा उभिएर अर्घ्य दिने परम्परा रही आएको छ । तराई मधेशमा यस विधिलाई साँझको अर्घ्य अर्थात् ‘सझुका अर्घ्य’ भनिन्छ ।
पोखरी, ईनार, तलाउ, नदी, आदि ठाउँहरुमा टेन्ट फूलमालाले सजाइएको घाटमै रातभरि जाग्राम बसेर सप्तमीका दिन बिहान उदाउँदो सूर्यलाई सूर्यलाई अर्घ्य दिएपछि यो पर्व सम्पन्न हुने परम्परा रहेको छ । बिहानको उदाउँदो सूर्यलाई दिइने र्घ्यलाई ‘भोरका अर्घ’ भनिन्छ । यसरी उदाउँदो सूर्यलाई अर्घ्य दिएपछि छठ विधिवत रुपमा सम्पन्न हुन्छ । अहिले घरघरमा नागेदार, ईष्टमित्रलाई प्रसाद वितरण गर्दैछन् । योसँगै यसपटकको महापर्व छठ सम्पन्न भएको छ ।
